Өмнөд Солонгосын парламент бямба гарагт Ерөнхийлөгч Юн Сог Ёлийг огцруулахаар санал хурааж, түүнийг албан тушаалаасаа огцрохоос татгалзсаны дараа өөрийн нам нь хүртэл нүүр буруулсан онцгой үйл явдал боллоо.

Сүүлийн 10 хүрэхгүй жилийн хугацаанд Өмнөд Солонгосын удирдагч хоёр дахь удаагаа огцруулах ажиллагаанд өртөж байгаа бөгөөд энэ нь Үндсэн хуулийн цэцийн шийдвэр гарах хүртэл Юн эрх мэдлээ хэрэгжүүлэх боломжгүй болохыг илэрхийлж байна.

Санал хураалтын дараа Юн мэдэгдэл хийж “Би түр хугацаанд зогсох болно. Гэвч сүүлийн хоёр жилийн хугацаанд ард түмэнтэй хамт туулсан ирээдүйн аялал минь зогсож болохгүй” хэмээн онцлов.

Тэрээр цааш нь “Би бууж өгөхгүй” хэмээн Ерөнхийлөгчийн ордноос гаргасан мэдэгдэлдээ дурдсан байна. Мөн “Намайг дэмжиж, урам хайрласан бүх хүний итгэлийг зүрхэндээ тээж, эх орныхоо төлөө эцсийн мөч хүртэл чадах бүхнээ хийх болно” хэмээн нэмж хэлжээ.

Өмнөд Солонгосын хууль тогтоомжийн дагуу Ерөнхийлөгчийн үүргийг түр орлон гүйцэтгэх Ерөнхий сайд Хан Дук Су сэтгүүлчдэд мэдэгдэхдээ, “Төрийн ажлыг тогтвортой явуулахын төлөө бүх хүч, чармайлтаа зориулах болно” гэжээ.

Ардчилсан намын хууль тогтоогч Кан Сун Ү бямба гарагт CNN-д өгсөн ярилцлагадаа, “Өмнөд Солонгосын агуу ардчилал амьд үлдэж, дахин шинээр төрнө” гэж онцолсон байна.

Энэхүү түүхэн шийдвэр нь арванхоёрдугаар сарын 3-нд Ерөнхийлөгч Юн цэргийн хуулийг түр хугацаанд зарлаж, цэргүүдийг парламентад илгээснээр эхэлсэн гайхалтай улс төрийн тэмцлийн оргил үе болов. Тухайн үед хууль тогтоогчид цэргүүдийг тойрон гарч, ордонд нэвтэрч зарлигийг хүчингүй болгохоор санал хураалт явуулсан юм.

Юны эрсдэлтэй алхам үнэхээр бүтэлгүйтэж, Азийн эрчимтэй хөгжиж буй энэ ардчилсан улсын олон иргэдийг түүний огцролтыг шаардахад хүргэсэн юм.

Сөрөг хүчин нэг долоо хоногийн өмнө түүнийг огцруулахыг оролдсон боловч Юныг удирдаж буй “Ард түмний хүч” намын гишүүд санал хураалтыг бойкот хийж, Ерөнхийлөгчийг сайн дураараа огцрохыг найдаж байгаагаа илэрхийлснээр тэрхүү оролдлого амжилтгүй болсон юм.

Үүний дараа Юн пүрэв гарагт эсэргүүцлээ илэрхийлсэн үг хэлж, цэргийн хууль тогтоох шийдвэрээ хамгаалж, сөрөг хүчнийг зэмлэж, улс орноо аврахыг зорьсон хэмээн мэдэгдэж, “ард түмэнтэйгээ эцсийн мөч хүртэл тэмцэнэ” хэмээн тангараглаж, байр сууриа улам бататгахыг оролдсон юм.

Гэвч түүний энэхүү мэдэгдлийн өмнөхөн, Юны намын удирдагч түүнд дэмжлэг үзүүлэхээс татгалзаж, ардчиллыг хамгаалахын цорын ганц зам бол огцруулах гэж үзэн, хууль тогтоогчдод өөрсдийн ухамсрын дагуу санал өгөхийг үүрэг болгосон байна.

Мянга мянган жагсагчид бямба гарагт Сөүл хотод хүйтэн жаврыг үл тоон цугларч, санал хураалт болохоос өмнө Юн Сог Ёлийг албан тушаалаа өгөхийг шаардав. Санал хураалтын дүнгээр 204 хууль тогтоогч түүнийг огцруулахын төлөө, 85 нь эсрэг санал өгчээ.

Нөгөөтээгүүр, Ерөнхийлөгчийг дэмжигчид ч мөн Сөүл хотын төвд олноороо цугларч, АНУ болон Өмнөд Солонгосын төрийн далбааг намируулан, уриа лоозон хашхирч, хүнд байдлыг туулж буй Юнд дэмжлэгээ илэрхийлсэн самбарууд барьсан байв.

Юн эрх мэдлээсээ шууд түдгэлзсэн бөгөөд одоо Өмнөд Солонгосын дээд шүүхүүдийн нэг болох Үндсэн хуулийн цэцээс гаргах шийдвэрийг хүлээж байна. Түүний хувь заяаг тодорхойлох энэхүү шийдвэр гарч дуусахад 6 сар хүртэл хугацаа шаардагдаж болзошгүй юм.

Хэрэв Үндсэн хуулийн цэцийн шийдвэр батлагдвал, Юн нь Өмнөд Солонгосын ерөнхийлөгчийн суудлаас огцорсон хоёр дахь хүн болж, тус улсын анхны эмэгтэй ерөнхийлөгч Пак Гын Хэгийн дараа жагсах болно.

Үүрэг гүйцэтгэгч ерөнхийлөгч Хан Дук Су ч өөрийн улс төрийн асуудалтай тулгарч, цэргийн хууль тогтоох шийдвэрт оролцсон гэх үндэслэлээр шалгагдаж байгаа нь ойрын хэдэн долоо хоногт улс төрийн тодорхой бус байдлыг улам нэмэгдүүлж байна.

Прокурор байсан, консерватив үзэлтэй гал цогтой улстөрч Юн Сог Ёлийн хувьд өнгөрсөн хоёр жил тийм ч амар байсангүй. Тэрээр багахан итгэлтэй үнэлгээ, эхнэртэй нь холбоотой улс төрийн дуулиан шуугиан, улс төрийн томилгоотой холбоотой асуудлуудад орооцолдсоор иржээ.

2022 онд албан тушаалаа хүлээн авснаасаа хойш Юн Сог Ёл сөрөг хүчний олонхын суудалтай парламенттай улс төрийн мухардалд орж, татвар бууруулах, бизнесийн зохицуулалтыг хөнгөвчлөх тухай хууль тогтоомжийг урагшлуулах боломжгүй байв. Түүний гол өрсөлдөгч болох Ардчилсан нам хууль тогтоох байгууллагыг ашиглан засгийн газрын гол сайд нарыг огцруулж, төсвийн төслийг гацааж байлаа.

Юны засаг захиргаа “хуурамч мэдээлэл”-тэй тэмцэх нэрийн дор арга хэмжээ авч, МВС, JTBC зэрэг олон хэвлэл мэдээллийн байгууллага болон сэтгүүлчдийн гэрт цагдаа, прокурорууд нэгжлэг хийжээ.

Юн улс төрийн мухардалтай тэмцэхдээ бухимдаж, хүчтэй шийдвэр гаргахаас өөр аргагүйд хүрсэн гэж тайлбарласан бөгөөд энэ нь түүний намын гишүүд төдийгүй олон цэргийн удирдагчдыг ч гайхшируулсан байна.

Юн Сог Ёл шөнө орой телевизээр цэргийн хууль тогтоосноо зарлахдаа сөрөг хүчнийг “төрийн эсрэг” үйл ажиллагаа явуулсан, Хойд Солонгостой хуйвалдсан хэмээн ямар ч нотлох баримтгүйгээр буруутгасан. Харин түүний эсрэг хүчнийхэн эдгээрийг эрс үгүйсгэсэн юм. Юн өөрийн үйлдлийг парламентад үүссэн улс төрийн мухардлыг эвдэх цорын ганц арга зам гэжээ.

Гэвч энэ нь улс орон даяар цочирдол, уур хилэнг төрүүлэв. Тус улс нь 1980-аад онд ардчилалд шилжихээс өмнөх цэргийн диктатурын үед ноёрхож байсан цэргийн хуулийн харгислалын гүн гүнзгий шархтай хэвээр байгаа билээ.

Тэр шөнө болсон үйл явдлуудын дунд хууль тогтоогчдыг цуглуулахаас сэргийлэн Үндэсний ассамблейн цонхыг хагалж орж буй аюулгүй хүчнийхний дүр зураг болон жагсагчид үймээн дарах цагдаа нартай тулгарч буй үзэгдэл хийгдэв.

Үүнээс хойш Ерөнхийлөгчийн эсрэг дарамт улам нэмэгдэж, цагдаа, парламент, прокурорууд болон авлигын эсрэг байгууллагууд Юныг төрийн эсрэг гэмт хэрэг үйлдсэн гэх үндэслэлээр тус тусад нь мөрдөн шалгах ажиллагаа эхлүүлжээ. Мягмар гарагт хууль тогтоогчид Юн цэргийн хууль гаргаснаар төрийн эргэлт үйлдэж, эрх мэдлээ урвуулан ашигласан эсэхийг мөрдөхөөр тусгай зөвлөхийг баталсан байна.

Дараагийн өдөр нь БНСУ-ын цагдаа нар Ерөнхийлөгчийн ордонд нэгжлэг хийсэн тухай ерөнхийлөгчийн хамгаалалтын албан тушаалтан CNN-д баталжээ. Мөн Юн улсаас гарахыг хоригложээ.

Өнгөрсөн долоо хоногт БНСУ-ын прокурорууд Батлан хамгаалахын сайд асан Ким Ён Хёныг баривчилсан бөгөөд тэрээр цэргийн хууль тогтоохыг зөвлөсөн гэж сэжиглэгдэж, энэ хэрэг шуугиан дэгдээсний дараа албан тушаалаасаа огцорсон юм. Улсын засаг захиргааны газрын даргын мэдээлснээр, Ким мягмар гарагийн орой хорих ангид өөрийн амийг егүүтгэхийг завджээ.

Пүрэв гарагт Ерөнхийлөгч Юн цэргийн хууль тогтоох асуудлыг Кимтэй хэлэлцсэн тухай мэдэгдсэн байна. Харин парламент аль хэдийнээ Юны Хууль зүйн сайд болон Цагдаагийн даргыг огцруулах шийдвэр гаргаад байна.

Сүүлийн долоо хоногт засгийн газрын дээд албан тушаалтнууд янз бүрийн сонсголд оролцож, цэргийн хууль тогтоосон шөнө болсон үйл явдлын талаар онцгой нарийн мэдээллийг илчилжээ.

Тусгай ажиллагааны командлагч Квак Жон Гүн Ерөнхийлөгч Юноос Үндэсний Ассамблейн хаалгыг эвдэн, хууль тогтоогчдыг хүчээр гаргах шууд тушаал хүлээн авсан ч гэмтэл бэртэл учруулж болзошгүй гэж үзэн үүнд захирагдаагүй хэмээн мэдүүлсэн байна.

Зүүн Азийн хамгийн чухал эдийн засгийн хүчнүүдийн нэг, АНУ-ын бүс нутгийн гол холбоотон БНСУ 2016-2017 оны сүүлд болсон Ерөнхийлөгч огцруулах хямралын үеэрхтэй ижил улс төрийн сунжирсан тодорхойгүй байдлыг олон сарын турш туулж магадгүй болоод байна.

Тухайн үед ерөнхийлөгч асан Пак Гын Хэ авлигын хэргээр парламентын шийдвэрээр огцорч, Үндсэн хуулийн шүүхийн шийдвэрээр албан тушаалаасаа хөөгдөн, шоронд хоригдож, сүүлд өршөөлөөр суллагдаж байсан юм.